Lũ lụt – Nguyên nhân và giải pháp
Như đã biết vào những năm cuối của thế kỷ 20 do sự tác động của sự biến đổi khí hậu toàn cầu ở vùng duyên hải Miền Trung đã phát sinh nhiều cơn bão và áp thấp nhiệt đới, nhiều cơn lũ lớn, cực lớn liên tiếp xẩy,đặc biệt là trận lũ lịch sử tháng 11/1999 đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người và của cho nhân dân ở các tỉnh miền trung từ Quảng Bình vào tận tỉnh cực nam Trung bộ.
Như trận lũ năm 2020 đã để lại hậu quả nặng nề cho miền Trung, Việt Nam với những mất mát đau thương về người và của, lũ lụt Kerala năm 2018, Bang kerala thuộc miền nam Ấn Độ đã hứng chịu trận lũ lụt tồi tệ khi mưa lớn xối xả làm ngập lụt toàn bộ khu vực, hàng trăm người đã thiệt mạng và 22.000 người mất nhà cửa sau trận lũ lụt.
Vậy lũ lụt là gì? Nguyên nhân xảy ra lũ lụt từ đâu? Cần làm gì để giảm thiểu tình trạng này?
1. Lũ lụt là gì?
Lũ lụt là hiện tượng thiên nhiên bao gồm lũ và lụt. Trong đó có thể hiểu lũ là hiện tượng mực nước sông, suối dâng cao, có vận tốc dòng chảy lớn ngập lụt, có khả năng cuốn trôi nhà cửa cây cối, thậm chí cả con người. Lũ lụt thường xảy ra ở vùng có địa hình đồi núi dốc, cao.
Lụt là hiện tượng nước ngập vượt quá mức bình thường, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống. Nguyên nhân có thể do không có chỗ thoát nước hoặc do lũ quá nhiều khiến cho đê bị vỡ.
Lũ lụt xảy ra làm cho mực nước dòng chảy trên sông hồ quá lớn dẫn đến tình trạng tràn đê, ngập úng, vỡ đê.
2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng lũ lụt
– Do tác động con người: Việc chặt phá rừng bừa bãi, khai thác tài nguyên không quy hoạch khiến đồi núi xói mòn, dễ gây nên tình trạng sạt lở đất, ngập lụt khi mùa mưa bão đến. Ngoài ra tình trạng xả rác bừa bãi, ô nhiễm môi trường cũng là một tác động lớn.
– Biến đổi khí hậu: Do CO2 tăng lên trong khí quyển gây ra những thay đổi của khí hậu, gây ra các mối đe dọa về thiên tai như lũ lụt.
– Khí nhà kính: Do đốt nhiên liệu hóa thạch gây suy giảm tầng ôzôn, làm tăng hiệu ứng khí nhà kính.
– Vỡ đê: Do lượng mưa lớn các con đập, sóng lớn khiến đê được xây dựng sụp đổ
– Mưa lớn kéo dài khiến sạt lở, lũ quét, làm lưu vực nước trên suối, sông không có chỗ thoát nước hoặc không kịp thoát.
– Do bão và triều cường: hiện tượng bão tố, triều cường có thể gây ra những trận mưa lớn, tạo nên lượng nước lũ lớn khổng lồ, ngập nước vùng ven biển
3. Các giải pháp phòng chống lũ giảm nhẹ thiên tai các sông lớn ở miền trung
a. Giải pháp phi công trình
+ Giải pháp trồng và bảo vệ rừng
Việc bảo vệ rừng đầu nguồn giải quyết một lúc nhiều mục đích khác nhau như:
– Giảm dòng chảy mặt, hạn chế tối đa hiện tượng lũ quét, bảo vệ tính mạng, tài sản và sản xuất nông nghiệp, chống sạt lở, bảo vệ các công trình xây dựng cơ bản.
– Chống xói mòn, điều hoà nguồn nước, tăng lượng dòng chảy ngầm hạn chế xảy ra hàng năm, tăng cường dòng chảy mùa cạn trong sông góp phần chống nước mặn xâm nhập vào vùng cửa sông.
– Đảm bảo nguồn nước cho các hồ đập thuỷ lợi lớn nhỏ trong khu vực.
– Lập lại cân bằng sinh thái trong vùng, điều hoà khí hậu, thuỷ văn trên lưu vực. Góp phần giảm nguy cơ biến mất của những loài động thực vật quý hiếm.
+ Quy hoạch mùa vụ sản xuất và giống cây trồng thích hợp với từng khu vực trong vùng nhằm lách, tránh lũ chính vụ.
+ Xây dựng phương án dự báo, cảnh báo lũ và xây dựng bản đồ cảnh báo ngập lụt.
+ Quy hoạch phát triển kinh tế như: các khu công nghiệp, dân cư, kinh tế tập trung đồng thời phải gắn với xây dựng các phương án phòng tránh lũ bão.
b. Giải pháp công trình
– Mở rộng các lòng sông thoát lũ và tăng cường khả năng thoát lũ cho các cửa sông nhờ nạo vét, cải tạo, gia cố, nắn dòng.
– Xây dựng các công trình và đê ngăn mặn kết hợp cho lũ tràn qua.
– Xây dựng các đê bao, đê khoanh vùng để bảo vệ các khu dân cư, bảo vệ mùa màng.
– Xây dựng hệ thống các hồ chứa cắt lũ trên lưu vực sông
TLTK:
1.https://tapchivatuyentap.tlu.edu.vn/Portals/10/So%2014/09Levan%20Nghinh.pdf
2.Lũ lụt là gì? Nguyên nhân, thiệt hại và cách ứng phó. Nguồn:https://weatherplus.vn/lu-lut-la-gi
3. PGS,TS Trần Thanh Xuân, 2000. Lũ lụt và cách phòng chống. Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội.
CÔNG TY TNHH XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG THÀNH CÔNG
Địa chỉ: SN 62 Tây Trà, Trần Phú, quận Hoàng Mai, Tp Hà Nội
Hotline: Ms Phương- 0946.966.029
Website: chongthamdanosa.com
